تحلیل داده‌محور و کاربرد فیش‌بون در منابع انسانی

در مدیریت مدرن منابع انسانی، ترکیب تحلیل داده‌ها با ابزارهایی مانند نمودار فیش‌بون (Fishbone Diagram) به شناسایی دقیق مشکلات و ارائه راهکارهای عملی کمک می‌کند. در این مسیر، تحلیل داده‌ها با استفاده از Power BI نقش ورودی اساسی را دارد و نتایج حاصل از این تحلیل به‌عنوان خوراک اصلی برای طراحی فیش‌بون و یافتن علل ریشه‌ای مشکلات استفاده می‌شود.

ورودی: تحلیل داده‌ها با Power BI
با استفاده از گزارش‌ها و داشبوردهای تحلیلی Power BI، داده‌های منابع انسانی مانند نرخ ترک کار، عملکرد کارکنان، میزان رضایت و فرآیندهای جذب و استخدام بررسی می‌شوند. تحلیل این داده‌ها به ما نشان می‌دهد که چه مسائلی وجود دارد و اولویت هرکدام چقدر است.

🔹 مثال: گزارش‌ها نشان می‌دهند که نرخ ترک کار در ۶ ماه اول استخدام بالا است. داده‌ها مشخص می‌کنند که این ترک کار عمدتاً به علت عوامل فرآیند جذب، فرهنگ سازمانی و نبود استانداردهای آنبوردینگ رخ می‌دهد.

ابزار حل مسئله: نمودار فیش‌بون (Fishbone) 
نمودار فیش‌بون که به آن نمودار علت و معلول نیز گفته می‌شود، یک ابزار بصری برای شناسایی علل ریشه‌ای مشکلات است. در اینجا خروجی‌های تحلیل داده‌ها در Power BI، به‌عنوان اطلاعات خام وارد این نمودار می‌شوند.

مسئله اصلی: نرخ بالای ترک کار زودهنگام کارکنان
نمودار فیش‌بون برای بررسی علل این مسئله طراحی می‌شود:

سر ماهی: ترک کار زودهنگام کارکنان در ۶ ماه اول

شاخه‌های اصلی (۶M در HR):
1️⃣ People (افراد)
🔹 تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد مهارت‌های کارکنان جدید با نیازهای شغلی همخوانی ندارد.
🔹 فرآیند مصاحبه غیر استاندارد دلیل دیگری است که در گزارش‌ها مشخص شده.

2️⃣ Process (فرآیندها)
🔹 داده‌ها تأیید می‌کنند که فرآیند جذب کارآمد نیست و برنامه آنبوردینگ به‌درستی طراحی نشده است.

3️⃣ Measurement (اندازه‌گیری)
🔹 نبود شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) برای نظارت بر کیفیت استخدام و آنبوردینگ در تحلیل‌ها دیده می‌شود.

4️⃣ Material (ابزارها)
🔹 عدم استفاده از سیستم‌های ارزیابی شبیه‌سازی شده و مبتنی بر واقعیت مجازی (VR) برای ارزیابی دقیق‌تر توانایی‌های متقاضیان و بهبود فرآیند جذب.

5️⃣ Machine (سیستم‌ها)
🔹 استفاده از سیستم‌های قدیمی و ناکارآمد در فرآیند جذب یکی از نتایج تحلیل داده‌ها است.

6️⃣ Environment (فرهنگ و محیط)
🔹 بررسی داده‌های نظرسنجی کارکنان نشان می‌دهد که فرهنگ حمایتی در سازمان برای کارمندان جدید ضعیف است.

راهکارهای پیشنهادی با تکیه بر داده‌ها و فیش‌بون 💡
با توجه به خروجی‌های تحلیل داده‌های Power BI و علل شناسایی‌شده از طریق فیش‌بون:

1️⃣ طراحی فرآیند استاندارد آنبوردینگ:
🔹 اجرای برنامه ۳ ماهه شامل آموزش‌ها، جلسات منتورینگ و معرفی به تیم.

2️⃣ استفاده از ابزارهای ارزیابی دقیق:
🔹 به‌کارگیری سیستم‌های ارزیابی شبیه‌سازی شده و مبتنی بر واقعیت مجازی (VR) برای ارزیابی دقیق‌تر توانایی‌ها و بهبود فرآیند جذب.

3️⃣ ایجاد شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI):
🔹 پایش اثربخشی استخدام و کیفیت فرآیند آنبوردینگ با استفاده از داشبوردهای Power BI.

4️⃣ به‌روزرسانی سیستم‌های جذب و استخدام:
🔹 پیاده‌سازی سیستم‌های ATS مدرن برای بهینه‌سازی فرآیندها.

5️⃣ تقویت فرهنگ سازمانی:
🔹 ایجاد محیط حمایتی از طریق جلسات بازخورد مستمر و برنامه‌های تیم‌سازی.

نتیجه‌گیری 
در این رویکرد ترکیبی، تحلیل داده‌ها با Power BI به‌عنوان ابزار ورودی به ما کمک می‌کند تا مشکلات اساسی را شناسایی کنیم. سپس با استفاده از نمودار فیش‌بون، علل ریشه‌ای مشکلات شناسایی و راهکارهای عملی برای حل آن‌ها ارائه می‌شود. این ترکیب داده‌محور و علمی، فرآیندهای منابع انسانی را بهینه و چالش‌های واقعی سازمان را حل می‌کند. 🚀